Εξετάσεις στην Εγκυμοσύνη

Η πρώτη επίσκεψη στο ιατρείο, όπου γίνεται και η υπερηχογραφική διάγνωση της εγκυμοσύνης, λαμβάνει χώρα συνήθως κατά την 5^η εβδομάδα της κύησης. Στα πλαίσια της επίσκεψης αυτής, θα κάνουμε μια σειρά από εργαστηριακές εξετάσεις, τα ευρήματα των οποίων είναι πολύ σημαντικά για την παρακολούθηση της κύησης.

• Γενικός Αιματολογικός έλεγχος: Με την γενική εξέταση αίματος, θα προσδιορίσουμε την τιμή της αιμοσφαιρίνης και του αιματοκρίτη, έτσι ώστε να μπορέσουμε να διαπιστώσουμε ή να αποκλείσουμε την ύπαρξη αναιμίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού η αιμοσφαιρίνη μεταφέρει στο έμβρυο το οξυγόνο που χρειάζεται. Θα γίνει επίσης μέτρηση των επιπέδων σιδήρου και φερριτίνης («αποθήκη» σιδήρου) στο αίμα.
• Σάκχαρο: Η μέτρηση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα μπορεί να μας υποδείξει εάν η έγκυος εμφανίζει ήδη προδιάθεση για εκδήλωση Διαβήτη της Κύησης.
• Προσδιορισμός της HbA1c: HbA1c ονομάζεται η «Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη», και η τιμή της εκφράζει το ποσοστό της Αιμοσφαιρίνης που είναι συνδεδεμένο με Γλυκόζη (σάκχαρο). Έτσι, η τιμή της HbA1c μας επιτρέπει να έχουμε μια εικόνα για τον μεταβολισμό του σακχάρου κατά τους τελευταίους μήνες.
• Έλεγχος Νεφρικής Λειτουργίας: Στο αίμα θα μετρηθούν επίσης οι τιμές της ουρίας, της κρεατινίνης και του ουρικού οξέος, οι οποίες θα μας δώσουν και την εικόνα της νεφρικής λειτουργίας.
• Προσδιορισμός Ομάδας Αίματος και Παράγοντα Rhesus: Στην περίπτωση που η έγκυος έχει ομάδα αίματος Rhesus αρνητική και ο σύντροφος Rhesus θετική, τότε γίνεται και ο προσδιορισμός Αντισωμάτων με μια εξέταση που ονομάζεται Έμμεση Αντίδραση Coombs.
• Ηλεκτροφόρηση Αιμοσφαιρίνης: Αυτή η εξέταση θα ανιχνεύσει την ύπαρξη στίγματος Μεσογειακής Αναιμίας. Στην περίπτωση που μόνο ο ένας από τους δυο γονείς είναι φορέας του στίγματος, τότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για το έμβρυο. Εάν όμως η διαταραχή αυτή εμφανίζεται και στους δυο γονείς, τότε το έμβρυο διατρέχει 25% κίνδυνο νόσησης από Μεσογειακή Αναιμία. Στην περίπτωση αυτήν θα πρέπει να γίνουν στην πορεία της εγκυμοσύνης ειδικές εξετάσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν στη διάγνωση ή στον αποκλεισμό της ύπαρξης της σοβαρής αυτής νόσου (Λήψη Τροφοβλάστης, Αμνιοκέντηση, Ομφαλοκέντηση).
• Τεστ Δρεπάνωσης: Η εξέταση αυτή θα δείξει εάν η έγκυος είναι φορέας της Δρεπανοκυτταρικής Αναιμίας.
• Μοριακός Έλεγχος για Κυστική Ίνωση: Η Κυστική Ίνωση (γνωστή και ως Ινοκυστική Νόσος) είναι μια πολύ σοβαρή κληρονομική πολυσυστηματική ασθένεια. Η νόσος μπορεί να εμφανισθεί σε παιδιά γονέων, οι οποίοι είναι και οι δυο φορείς ή ασθενείς. Σήμερα, με τη χρήση ενός μοριακού τεστ, μπορούν να ανιχνευθούν με μεγάλη ακρίβεια οι μεταλλάξεις του γονιδίου CFTR, υπεύθυνες για την εμφάνιση της νόσου.
• Εξετάσεις Θυρεοειδούς Αδένα: Στο αίμα θα γίνει προσδιορισμός των ορμονών TSH (ορμόνη που διεγείρει τη λειτουργία του θυρεοειδούς), καθώς και των θυρεοειδικών ορμονών T3 και T Έτσι θα αποκτήσουμε μια πλήρη εικόνα για τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία για την εγκυμοσύνη και την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου.
• Εξέταση αίματος για πιθανές λοιμώξεις: Υπάρχει μια σειρά από λοιμογόνους παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την πορεία της εγκυμοσύνης και την ανάπτυξη του εμβρύου. Γι’ αυτόν το λόγο, διενεργείται ένα σύνολο αιματολογικών εξετάσεων, με σκοπό να αποκλειστούν λοιμώξεις της εγκύου από τον ιό της Ηπατίτιδας Β ή/και C (προσδιορισμός του αντιγόνου HBsAG και των αντισωμάτων Anti-HCV αντίστοιχα), τον ιό της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας HIV (προσδιορισμός των αντισωμάτων Anti-HIV 1 &2) , τον ιό της Ερυθράς (προσδιορισμός των αντισωμάτων Ερυθράς IgM και IgG), τον Κυτταρομεγαλοϊό CMV (αντισώματα CMV IgM και IgG), τον Παρβοϊό Β19 (αντισώματα IgM και IgG), το Τοξόπλασμα (αντισώματα Τοξοπλάσματος IgM και IgG). Στις περιπτώσεις Ερυθράς, Κυτταρομεγαλοϊού, Παρβοϊού και Τοξοπλάσματος, η ανίχνευση μόνο IgG-αντισωμάτων σημαίνει παλαιά λοίμωξη και απουσία κινδύνου για την εγκυμοσύνη και το έμβρυο. Αντίθετα, η εύρεση IgM-αντισωμάτων σημαίνει πρόσφατη λοίμωξη και πιθανό κίνδυνο για την ανάπτυξη και την υγεία του εμβρύου. Επίσης, διενεργείται και η Εξέταση Wasserman ή RPR (Rapid Plasma Reagin) – έλεγχος για λοίμωξη από την Ωχρά Σπειροχαίτη (βακτήριο της Σύφιλης)
• Έλεγχος Πηκτικότητας του αίματος – Έλεγχος Θρομβοφιλίας: Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως π.χ. σε έγκυες με ιστορικό καθ΄έξιν αποβολών (3 συνεχόμενες αποβολές) ή προεκλαμψίας, γίνεται και έλεγχος για ύπαρξη υπερπηκτικότητας του αίματος (Θρομβοφιλία). Σε περίπτωση Θρομβοφιλίας, γίνεται ανάλογα με την περίπτωση χορήγηση αντιπηκτικών (ασπιρίνης, ηπαρίνης).
• Γενική εξέταση Ούρων: Μέσω του προσδιορισμού πρωτεΐνης (λευκώματος) στα ούρα θα ελέγξουμε την ομαλή λειτουργία των νεφρών, ενώ η παρουσία ή η απουσία σακχάρου θα μας πληροφορήσει για τα επίπεδα του μεταβολισμού της γλυκόζης. Τα ούρα θα εξεταστούν επίσης για παρουσία μικροοργανισμών, αφού στην εγκυμοσύνη ακόμα και μια ασυμπτωματική ουρολοίμωξη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα και πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση αντιβιοτικών.
• Καλλιέργεια τραχηλικού/κολπικού υγρού: Κατά την εξέταση αυτήν γίνεται λήψη δείγματος από τον τράχηλο ή/και τον κόλπο, το οποίο εξετάζεται για την ύπαρξη μικροοργανισμών όπως Χλαμυδίων, Μυκοπλάσματος και β-Στρεπτοκόκκων, μικρόβια τα οποία μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην πορεία της εγκυμοσύνης και πρέπει να αντιμετωπίζονται αντιβιοτικά.
• Τεστ Παπανικολάου (Τεστ Παπ): Με τη διάγνωση της εγκυμοσύνης, είναι καλό να γίνεται και ένα Τεστ Παπανικολάου, ώστε να έχουμε πληροφορίες για την υγεία του τραχήλου, αφού στη συνέχεια της εγκυμοσύνης τα αποτελέσματα του τεστ εμφανίζονται αλλοιωμένα και μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση σε περίπτωση υποψίας παθολογικών καταστάσεων.

8^η εβδομάδα

• Κατά την επίσκεψη στο ιατρείο, θα γίνουν όσες από τις προαναφερθείσες εξετάσεις υπολείπονται, συμπληρώνοντας έτσι την 1^η προληπτική εξέταση της κύησης.
• Στην 8^η εβδομάδα γίνεται με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος η ακριβής μέτρηση του μεγέθους του εμβρύου και ανάλογα με το εύρημα ίσως χρειαστεί να διορθωθεί κι η υπολογισμένη Πιθανή Ημερομηνία Τοκετού.

12^η εβδομάδα

• 1^η Μεγάλη Υπερηχογραφική Εξέταση: Μεταξύ 11^ης – 14^ης (13+6) εβδομάδας, διενεργείται η υπερηχογραφική εξέταση της Αυχενικής Διαφάνειας του εμβρύου. Με την εξέταση αυτή, μαζί με τον βιοχημικό έλεγχο (μέτρηση των επιπέδων PAPP-A και ελεύθερης β-hCG στο αίμα), μπορούμε να υπολογίσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης των Συνδρόμων Down (Τρισωμία 21), Edwards (Τρισωμία 18) και Patau (Τρισωμία 13) στο έμβρυο. Επίσης, στα πλαίσια της Υπερηχογραφικής αυτής Εξέτασης, γίνεται και έλεγχος για την ανίχνευση σοβαρών ανατομικών ανωμαλιών, που μπορεί να είναι ήδη ορατές. Ανάλογα με τα ευρήματα (εάν η πιθανότητα ύπαρξης κάποιου Συνδρόμου είναι υψηλότερη από 1:300) και την επιθυμία των γονέων, μπορεί να γίνει και επεμβατικός έλεγχος του εμβρύου (Αμνιοπαρακέντηση, Λήψη Τροφοβλάστης). Επιπλέον, γίνεται και η υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας, ώστε να έχουμε μια πρώτη εκτίμηση της πιθανότητας κινδύνου εμφάνισης πρόωρου τοκετού.

14^η εβδομάδα

• Μεταξύ 13^ης – 15^ης εβδομάδας μπορεί να γίνει και η εξέταση του ελεύθερου εμβρυικού DNA (cFDNA) στο αίμα της εγκύου. Με αυτήν την ανώδυνη μη επεμβατική μέθοδο, μπορούν να αυξηθούν οι πιθανότητες διάγνωσης των τριών προαναφερθέντων Συνδρόμων (Down, Edwards, Patau).

 

20^η εβδομάδα

• Μεταξύ 20^ης – 24^ης εβδομάδας διενεργείται ο 2^ος Μεγάλος Υπερηχογραφικός Έλεγχος (Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου). Κατά την εξέταση αυτή γίνεται πλήρης έλεγχος όλων των οργάνων και των ανατομικών δομών του εμβρύου. Επίσης ελέγχονται η θέση και η μορφολογία του πλακούντα, ενώ μέσω της Υπερηχογραφίας Doppler εξετάζεται η ροή του αίματος στα αγγεία της μήτρας (μητριαίες αρτηρίες) και του εμβρύου (ομφαλική αρτηρία και μέση εγκεφαλική αρτηρία). Η Υπερηχογραφία Doppler προσφέρει πολύ σημαντικές πληροφορίες, όπως την ύπαρξη επαρκούς προσφοράς αίματος στο έμβρυο και την εκτίμηση της πιθανότητας εμφάνισης Προεκλαμψίας μέσα στις επόμενες εβδομάδες της εγκυμοσύνης.

 

28^η εβδομάδα

• Στην 28^η εβδομάδα θα διενεργηθεί και η Δοκιμασία Ανοχής Γλυκόζης (Καμπύλη Σακχάρου). Αυτή συνίσταται στη λήψη 75γρ. γλυκόζης (ζαχαρόνερο) μετά από 8ωρη περίοδο νηστείας, ενώ έχει ήδη γίνει μέτρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Μετά την κατανάλωση του σακχαρούχου διαλύματος, γίνεται μέτρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε 60 και 120 λεπτά. Ανάλογα με τις 3 τιμές που καταγράφονται, μπορούμε να διαγνώσουμε ή να αποκλείσουμε την ύπαρξη του Διαβήτη της Κύησης.

 

32^η εβδομάδα

• Τώρα θα γίνει εν νέου και ένα Υπερηχογράφημα Doppler των μητρικών (μητριαίες αρτηρίες) και εμβρυικών αγγείων (ομφαλική αρτηρία και μέση εγκεφαλική αρτηρία). Έτσι θα ελέγξουμε και πάλι την επαρκή τροφοδοσία του εμβρύου με αίμα, οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά.

 

37^η εβδομάδα

• Θα κάνουμε μια ακόμα προληπτική εξέταση. Από τώρα και στο εξής θα βλεπόμαστε μια φορά την εβδομάδα μέχρι την έναρξη του τοκετού.