Υπέρηχοι στην Εγκυμοσύνη

Η Υπερηχογραφία κατέχει εδώ και δεκαετίες εξέχοντα ρόλο στην παρακολούθηση της κύησης και στον Προγεννητικό Έλεγχο.

Η Υπερηχογραφική Εξέταση βρίσκει εφαρμογή ήδη από τις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης.

Διάγνωση της Κύησης

Η υπερηχογραφική διάγνωση της εγκυμοσύνης, λαμβάνει χώρα συνήθως κατά την 5^η εβδομάδα της κύησης, όταν το έμβρυο έχει λάβει πλέον τέτοιες διαστάσεις, ώστε να είναι υπερηχογραφικά ορατό.

Κλικ «Διάγνωση της Εγκυμοσύνης»

Προσδιορισμός της Πιθανής Ημερομηνίας Τοκετού

Στην 8^η εβδομάδα γίνεται με τη βοήθεια του υπερηχογραφήματος η ακριβής μέτρηση του μεγέθους του εμβρύου και ανάλογα με το εύρημα ίσως χρειαστεί να διορθωθεί και η υπολογισμένη Πιθανή Ημερομηνία Τοκετού.

1^η Μεγάλη Υπερηχογραφική Εξέταση

Μεταξύ 11^ης – 14^ης (13+6) εβδομάδας, διενεργείται η υπερηχογραφική εξέταση της Αυχενικής Διαφάνειας του Εμβρύου (Nuchal Translucency – NT).

Με την εξέταση αυτή, μαζί με τον βιοχημικό έλεγχο (μέτρηση των επιπέδων PAPP-A και ελεύθερης β-hCG στο αίμα), μπορεί να υπολογισθεί ο κίνδυνος εμφάνισης των Συνδρόμων Down (Τρισωμία 21), Edwards (Τρισωμία 18) και Patau (Τρισωμία 13) στο έμβρυο. Εδώ συνυπολογίζονται η ηλικία της εγκύου, στοιχεία από το ιστορικό της, καθώς και άλλα υπερηχογραφικά ευρήματα, όπως η δομή του Ρινικού Οστού, το Doppler Υπερηχογράφημα του Φλεβώδους Πόρου και η ροή του αίματος μέσω της Τριγλώχινας Βαλβίδας της καρδιάς του εμβρύου.

Επίσης, στα πλαίσια της Υπερηχογραφικής αυτής Εξέτασης, γίνεται και έλεγχος για την ανίχνευση σοβαρών ανατομικών ανωμαλιών, που μπορεί να είναι ήδη ορατές. Ανάλογα με τα ευρήματα (εάν η πιθανότητα ύπαρξης κάποιου Συνδρόμου είναι υψηλότερη από 1:300) και την επιθυμία των γονέων, μπορεί να γίνει και επεμβατικός έλεγχος του εμβρύου (Αμνιοπαρακέντηση, Λήψη Τροφοβλάστης).

Κλικ για «Προγεννητικός Έλεγχος»

Επιπλέον, τώρα γίνεται και η υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του τραχήλου της μήτρας, ώστε να έχουμε μια πρώτη εκτίμηση της πιθανότητας κινδύνου εμφάνισης ανεπάρκειας τραχήλου και πρόωρου τοκετού.

2^η Μεγάλη Υπερηχογραφική Εξέταση – Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου

Μεταξύ 20^ης – 24^ης εβδομάδας διενεργείται ο 2^ος Μεγάλος Υπερηχογραφικός Έλεγχος (Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου). Κατά την εξέταση αυτή γίνεται πλήρης έλεγχος όλων των οργάνων και των ανατομικών δομών του εμβρύου και διάγνωση ή αποκλεισμός διάφορων συγγενών ανωμαλιών και εμβρυικών παθήσεων.

Στον παρακάτω πίνακα αναγράφονται κάποιες από τις συγγενείς ανωμαλίες του εμβρύου που μπορούν να διαγνωσθούν στα πλαίσια του Υπερηχογραφήματος Β’ Επιπέδου:

Οργανικό Σύστημα	Συγγενής Ανωμαλία
Νευρικό Σύστημα	Υδροκεφαλία, Κοιλιομεγαλία, Κύστεις Χοριοειδούς Πλέγματος, Ολοπροσεγκεφαλία, Σύμπλοκο Dandy-Walker, Αραχνοειδής Κύστη, Μικροκεφαλία, Ανεγκεφαλία, Εγκεφαλοκήλη, Δισχιδής Ράχη
Πρόσωπο	Μικρογναθία, Λαγώχειλος, Λυκόστομα, Υπερτελορισμός, Υποτελορισμός
Θώρακας	Κυστική Αδενοματώδης Μετάπλαση – CCAML, Διαφραγματοκήλη, Υπεζωκοτική Συλλογή, Πνευμονικό Απόλυμα, Λαρυγγική Απόφραξη
Καρδιά (Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία)	Έλλειμα Μεσοκολπικού Διαφράγματος, Έλλειμα Μεσοκοιλιακού Διαφράγματος, Ατρησία Τριγλώχινας Βαλβίδας, Ανωμαλία Ebstein, Πνευμονική Ατρησία με Έλλειμα Μεσοκοιλιακού Διαφράγματος, Στένωση Πνευμονικής Βαλβίδας, Σύνδρομο Υποπλαστικής Αριστερής Καρδίας, Στένωση Αορτικής Βαλβίδας, Στένωση του Ισθμού της Αορτής, Τετραλογία Fallot, Υποπλασία Δεξιάς Κοιλίας, Μονοκοιλιακή Καρδιά, Κοινός Αρτηριακός Κορμός, Δεξιά Κοιλία με Διπλή Έξοδο, Πλήρης Μετάθεση των Μεγάλων Αγγείων, Καρδιακές Αρρυθμίες (λειτουργική διαταραχή)
Κοιλιακό Τοίχωμα	Ομφαλοκήλη, Γαστρόσχιση
Πεπτικό Σύστημα	Ατρησία Οισοφάγου, Ατρησία Δωδεκαδακτύλου, Εντερική Απόφραξη, Νόσος Hirschsprung, Υπερηχογενές Έντερο, Ηπατοσπληνομεγαλία
Ουρογεννητικό Σύστημα	Αποφρακτική Ουροπάθεια, Υδρονέφρωση, Αγενεσία Νεφρών, Δυσπλασία Νεφρών, Πολυκυστική Νόσος Νεφρών, Εκστροφή της Ουροδόχου Κύστεως
Οστά και Άκρα	Υποπλασία Θώρακα, Αχονδρογένεση, Αχονδροπλασία, Ατελής Οστεογένεση

Η Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία

Μια ιδιαίτερη θέση στο Υπερηχογράφημα Β’ Επιπέδου κατέχει η Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία, δηλαδή η υπερηχογραφική εξέταση της εμβρυικής καρδιακής ανατομίας και λειτουργίας. Η Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο τα τελευταία χρόνια και επιτρέπει με αρκετά υψηλά ποσοστά βεβαιότητας τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό μιας σειράς Συγγενών Καρδιακών Ανωμαλιών του εμβρύου.

Εικόνα 01 – Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία – Τομή Τεσσάρων Διαμερισμάτων, η βασική Τομή της Εμβρυικής Υπερηχοκαρδιογραφίας

Εικόνα 02 – Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία – Τομή Εξόδου Αριστερής Κοιλίας, απεικόνιση της Έκφυσης της Αορτής από την Αριστερή Κοιλία

Εικόνα 03 – Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία – Τομή Εξόδου Δεξιάς Κοιλίας, απεικόνιση της Έκφυσης της Πνευμονικής Αρτηρίας από τη Δεξιά Κοιλία

Εικόνα 04 – Εμβρυική Υπερηχοκαρδιογραφία – Τομή Τριών Αγγείων, απεικόνιση Αορτής, Πνευμονικής Αρτηρίας, Βοτάλλειου Πόρου και Άνω Κοίλης Φλέβας

 

Κατά την εξέταση ελέγχονται επίσης η θέση και η μορφολογία του Πλακούντα, ενώ μέσω της Υπερηχογραφίας Doppler εξετάζεται η ροή του αίματος στα αγγεία της μήτρας (Μητριαίες Αρτηρίες) και του εμβρύου (Ομφαλική Αρτηρία, Μέση Εγκεφαλική Αρτηρία και Φλεβώδης Πόρος).

Η Υπερηχογραφία Doppler προσφέρει πολύ σημαντικές πληροφορίες, όπως την ύπαρξη επαρκούς προσφοράς αίματος στο έμβρυο και την εκτίμηση της πιθανότητας εμφάνισης Προεκλαμψίας και Ενδομήτριας Καθυστέρησης της Ανάπτυξης – IUGR μέσα στις επόμενες εβδομάδες της εγκυμοσύνης.

Κλικ για «Doppler Υπερηχογραφία στην Εγκυμοσύνη» – link

Έλεγχος Ομαλής Ανάπτυξης του Εμβρύου

Στην 32^η εβδομάδα πραγματοποιείται μια επιπλέον Doppler Υπερηχογραφία των μητρικών (Μητριαίες Αρτηρίες) και εμβρυικών αγγείων (Ομφαλική Αρτηρία, Μέση Εγκεφαλική Αρτηρία και Φλεβώδης Πόρος). Έτσι θα ελέγξουμε και πάλι την επαρκή τροφοδοσία του εμβρύου με αίμα, οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Στα πλαίσια της Υπερηχογραφικής Εξέτασης θα διαπιστώσουμε και εάν ο ρυθμός της Ενδομήτριας Ανάπτυξης του Εμβρύου είναι φυσιολογικός.

Έναρξη του Τοκετού

Κατά την εισαγωγή στο Μαιευτήριο διενεργείται και ένα απλό Υπερηχογράφημα, όπου υπολογίζεται το βάρος του εμβρύου, διαπιστώνονται η θέση και η στάση του μέσα στη Μήτρα και ελέγχεται η θέση και η δομή του Πλακούντα.

Συνοπτικά

Οι Υπερηχογραφικές εξετάσεις συνοδεύουν την εγκυμοσύνη από τη στιγμή της διάγνωσής της έως τον τοκετό. Στο κείμενο που προηγήθηκε, παραθέσαμε τις ειδικές Υπερηχογραφικές Εξετάσεις που είναι απαραίτητες για έναν σωστό και επαρκή Προγεννητικό Έλεγχο.

Πάντως, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πραγματοποιούνται και αρκετές επιπλέον Υπερηχογραφικές Εξετάσεις, είτε προγραμματισμένες ως έλεγχος της Ανάπτυξης του Εμβρύου με την πάροδο του χρόνου, είτε λόγω εμφάνισης διάφορων προβλημάτων και επιπλοκών.

Έτσι π.χ. μια έγκυος με διαγνωσμένη Ενδομήτρια Καθυστέρηση της Ανάπτυξης του Εμβρύου υποβάλλεται ανάλογα με την Καμπύλη Ανάπτυξης του Εμβρύου και τα ευρήματα της Υπερηχογραφίας Doppler πολύ συχνότερα σε Υπερηχογραφικές εξετάσεις σε σχέση με μια γυναίκα που κυοφορεί ένα έμβρυο με φυσιολογική Καμπύλη Ανάπτυξης.

Οι Υπερηχογραφικές Εξετάσεις μπορούν επίσης εύκολα και γρήγορα να δώσουν απαντήσεις και λύσεις σε διάφορα διαγνωστικά προβλήματα κατά την παρακολούθηση της κύησης, όπως Αιμορραγίες (έλεγχος καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου και αποκλεισμός ενδεχομένου αποβολής κατά το 1^ο τρίμηνο, καθώς και έλεγχος της δομής του Πλακούντα αργότερα), Πρόωρες Ωδίνες (Υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του Τραχήλου της Μήτρας και εκτίμηση του κινδύνου εμφάνισης Πρόωρου Τοκετού) κ.ά..

Όπως έχουμε αναφέρει και σε άλλα σημεία, η κάθε εγκυμοσύνη είναι διαφορετική και οι εξετάσεις παρακολούθησής της πρέπει να προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητές της και στις ανάγκες της κάθε γυναίκας.

Υπέρηχοι στο ιατρείο μας

Ο κ. Κ. Πιτσιλλίδης είναι μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Υπερήχων στη Μαιευτική και Γυναικολογία και κάτοχος της Πιστοποίησης του ΚΕΣΥ στη Μαιευτική και Γυναικολογική Υπερηχογραφία από το 1993. Με μεγάλη εμπειρία στον Προγεννητικό Έλεγχο και στην παρακολούθηση Κυήσεων Υψηλού Κινδύνου, διετέλεσε Επιστημονικός Υπεύθυνος του Τμήματος Μαιευτικών και Γυναικολογικών Υπερήχων του Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ για 10 χρόνια.

Η κ. Α. Πιτσιλλίδη και ο κ. Δρ. Δ. Παναγιωτόπουλος είναι:

• Μέλη της Γερμανικής Εταιρίας Υπερήχων στην Ιατρική (DEGUM – Deutsche Gesellschaft für Ultraschall in der Medizin) και κάτοχοι του Πιστοποιητικού DEGUM I στη Μαιευτική & Γυναικολογική Υπερηχογραφία.
• Μέλη του Γερμανικού Ιδρύματος Εμβρυικής Ιατρικής (FMF Deutschland – Fetal Medicine Foundation Deutschland) και κάτοχοι του Πιστοποιητικού Εξειδίκευσης στον Προληπτικό Έλεγχο του Πρώτου Τριμήνου του FMF Γερμανίας.
• Κάτοχοι του Πιστοποιητικού Εξειδίκευσης στην Υπερηχογραφία Doppler από την Πανεπιστημιακή Κλινική της Βόννης – Ομοσπονδιακό Κέντρο Αναφοράς Μαιευτικής Υπερηχογραφίας και Παρακολούθησης Κυήσεων Υψηλού Κινδύνου, Διευθυντής Prof. Dr. U. Gembruch.

Λογότυπο Ελληνικής Εταιρίας Υπερήχων ΜΓ

 

 

 

Λογότυπο DEGUM

Λογότυπο FMF-Deutschland