Κύστεις Ωοθηκών

Οι Κύστεις των Ωοθηκών αποτελούν ένα πολύ συχνό πρόβλημα στη Γυναικολογία. Οι ωοθήκες αποτελούνται από κύτταρα πολλών ειδών, ενώ επηρεάζονται σημαντικά από τις ορμονικές μεταβολές του κύκλου, σε μηνιαία βάση. Κατά μια έννοια, η ωοθήκη είναι ένα ιδιαίτερα σκληρά εργαζόμενο και «ανήσυχο» όργανο. Ως αποτέλεσμα, είναι επιρρεπής στην εμφάνιση διάφορων ανατομικών και δυσλειτουργικών μεταβολών.

Τι είναι οι κύστεις ωοθηκών;

Οι Κύστεις Ωοθηκών αποτελούν το συχνότερο πρόβλημα που εμφανίζεται στο όργανο αυτό. Υπάρχουν πολλές κατηγορίες Ωοθηκικών Κύστεων, γεγονός το οποίο οφείλεται στη μεγάλη ποικιλία των κυτταρικών τύπων που συμμετέχουν στην ανατομική δομή της ωοθήκης.

Ποια τα αίτια εμφάνισης;

Τα ακριβή αίτια δημιουργίας τους δεν είναι γνωστά, ωστόσο μια κύστη στην ωοθήκη μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα ενδομητρίωσης. Στην πλειονότητά τους είναι καλοήθεις, πρέπει ωστόσο πάντα να εξετάζονται για αποκλεισμό κάποιας ενδεχόμενης κακοήθειας. Σε περιπτώσεις που θεωρούνται ύποπτες για κακοήθεια, προτείνεται η λαπαροσκοπική αφαίρεσή τους.

Ποια τα χαρακτηριστικά τους;

Οι περισσότερες κύστεις έχουν διάμετρο από 2 – 5 εκατοστά. Σπανιότερα, έχουν μέγεθος ίσο με 6 – 7 εκατοστά, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσουν έως και τα 8 εκατοστά. Στην πλειοψηφία τους, απορροφώνται σε διάστημα 4 έως 8 εβδομάδων από την εμφάνισή τους.

Έτσι, διακρίνουμε π.χ. τα είδη Κύστεων όπως Κύστωμα, Κυσταδένωμα, Τεράτωμα (Δερμοειδής Κύστη), Ίνωμα, Ενδομητριωτική Κύστη Ωοθήκης (Ενδομητρίωμα) κ.ά.. Σπανιότερα, εμφανίζονται και οι επονομαζόμενοι Όγκοι Οριακής Κακοήθειας (BOT – Borderline Ovarian Tumors), καθώς και οι Κακοήθεις Όγκοι των Ωοθηκών (Καρκίνος των Ωοθηκών).

Κύστη Ωοθηκών και περίοδος

Οι συνηθέστερα εμφανιζόμενες Κύστεις Ωοθηκών είναι οι επονομαζόμενες Λειτουργικές (ή Δυσλειτουργικές) Κύστεις, οι οποίες δημιουργούνται λόγω μιας παροδικής Ορμονικής Διαταραχής του Κύκλου και δεν έχουν κάποια παθολογική βαρύτητα.

Η παρουσία μιας Κύστης της Ωοθήκης οδηγεί πολύ συχνά στην εμφάνιση Κοιλιακού Πόνου. Οι Κύστεις των Ωοθηκών εμφανίζονται συχνά σε γυναίκες νεαρής ηλικίας και μπορούν να πάρουν μεγάλες διαστάσεις. Ο πόνος που επιφέρουν οφείλεται στον ερεθισμό του Εσωτερικού  Κοιλιακού Τοιχώματος που προκαλεί η παρουσία τους (Περιτοναϊκός Ερεθισμός) ή/και στην εμφάνιση Αιμορραγίας στο εσωτερικό της Κύστης ή ακόμα και η Ρήξη τους. Σπανιότερα οι Κύστεις των Ωοθηκών μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και Συστροφή (βλ. παρακάτω).

Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω για τη διάγνωση;

Η διάγνωσή τους γίνεται εύκολα στα πλαίσια της Γυναικολογικής Εξέτασης και του Γυναικολογικού Υπερηχογραφήματος. Το Υπερηχογράφημα θα μας δώσει επίσης και αρκετές πληροφορίες για το είδος στο οποίο ανήκει η εξεταζόμενη Κύστη. Σε περιπτώσεις ύποπτων ευρημάτων, μπορεί να χρειαστεί και μια επιπλέον αιματολογική ή απεικονιστική εξέταση, η οποία θα μας βοηθήσει στη Διαφορική Διάγνωση. Ο ιατρός σας θα σας ενημερώσει για τυχόν περιορισμούς, όπως κατάλληλη διατροφή ή διακοπή λήψης ορισμένων φαρμάκων, πριν και μετά την πραγματοποίηση των εξετάσεων.

Κύστεις στις ωοθήκες – Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα;

Οι κύστεις ωοθηκών, στην πλειοψηφία τους, παραμένουν ασυμπτωματικές. Ιδιαίτερα μεγάλου μεγέθους κύστεις μπορεί να παρουσιάσουν μια σειρά από ενοχλητικά και επώδυνα συμπτώματα.

Μεταξύ αυτών:

• Ενόχληση στην κοιλιακή χώρα
• Πυελικό άλγος και πίεση
• Πόνος στο σεξ (δυσπαρευνία)

Η κύστη ωοθηκών μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του αισθήματος βάρους στην περιοχή της κοιλιάς, το οποίο σταδιακά εντείνεται.

Με ποιον τρόπο γίνεται η θεραπεία για αντιμετώπιση;

Ανάλογα με το μέγεθός τους, τα συμπτώματα που προκαλούν και την εικόνα που εμφανίζουν στο Υπερηχογράφημα, η θεραπεία τους μπορεί να είναι συντηρητική (χορήγηση αναλγητικών φαρμάκων και κλινικός/ υπερηχογραφικός επανέλεγχος στην πορεία) ή χειρουργική, η οποία συνίσταται στην Λαπαροσκοπική Αφαίρεσή τους.

Σε αυτήν την περίπτωση, διενεργείται ένα Λαπαροσκοπικό Χειρουργείο διάρκειας περίπου 30 λεπτών, όπου και γίνεται Αφαίρεση της Κύστης με διατήρηση του υπόλοιπου υγιούς ωοθηκικού ιστού. Μετά από την αφαίρεση του εκάστοτε παθολογικού ευρήματος, πρέπει να διενεργείται η Πλαστική Ανακατασκευή της Ωοθήκης με ενδοσκοπική ραφή. Αυτό το χειρουργικό βήμα αποτελεί τον ιδανικό τρόπο για την επούλωση του ωοθηκικού τραύματος, αφού θα οδηγήσει σε επαρκή Αιμόσταση στην Ωοθήκη, χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση ηλεκτρικού ρεύματος (Αιμόσταση μέσω της χρήσης Διαθερμίας), η οποία θα οδηγούσε σε σημαντική βλάβη του ωοθηκικού ιστού – με αρνητικές συνέπειες ιδιαίτερα σε νέες γυναίκες και γυναίκες με Υπογονιμότητα. Στα Χειρουργεία μας, διενεργούμε ανεξαιρέτως την Πλαστική Ανακατασκευή της Ωοθήκης, προσφέροντας έτσι στις ασθενείς μας την καλύτερη δυνατή επούλωση της Ωοθήκης και αποφεύγοντας τελείως την βλάβη του υγιούς τμήματος του οργάνου.

Η επέμβαση γίνεται με 3 μικρού μεγέθους εντομές (μια στον αφαλό για την κάμερα και δυο στην κάτω κοιλία για τα λαπαροσκοπικά εργαλεία). Δεν απαιτούνται μεγάλες τομές, γεγονός που διασφαλίζει αψεγάδιαστο αισθητικό αποτέλεσμα, σε αντίθεση με τις επεμβάσεις που πραγματοποιούνταν στο παρελθόν.

Τι είναι η συστροφή της ωοθήκης;

Συστροφή της Ωοθήκης (ή πιο σωστά Συστροφή του Εξαρτήματος – Εξάρτημα της Μήτρας ονομάζεται το σύνολο Σάλπιγγα-Ωοθήκη) ονομάζεται η παθολογική κατάσταση, κατά την οποία η Ωοθήκη περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του Κρεμαστήρα Συνδέσμου της. Εμφανίζεται κυρίως ως επιπλοκή παρουσίας όγκου της Ωοθήκης (που έχει σαν συνέπεια την αύξηση του βαθμού ελευθερίας της κίνησής της), αλλά μπορεί να εμφανισθεί και κάτω από φυσιολογικές συνθήκες.

Μέσα στον Κρεμαστήρα Σύνδεσμο της Ωοθήκης βρίσκονται τα Ωοθηκικά Αγγεία (Ωοθηκική Αρτηρία και Φλέβα). Η συστροφή της ωοθήκης οδηγεί, κατά κάποιον τρόπο σε σύσφιξη και νέκρωση των αγγείων της. Αυτό έχει ως συνέπεια την διακοπή της παροχέτευσης του φλεβικού αίματος από την ωοθήκη, την αύξηση της πίεσης στο εσωτερικό του οργάνου και στη συνέχεια την διακοπή της παροχής αρτηριακού αίματος σε αυτήν.

Εάν δεν δημιουργηθεί έγκαιρα το κατάλληλο πλάνο αντιμετώπισης, η συστροφή μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγική νέκρωση του εξαρτήματος. Το γεγονός αυτό προλειαίνει το έδαφος για ακόμα περισσότερες επιπλοκές, συνεπώς και είναι απαραίτητη η άμεση διάγνωση και θεραπεία.

Πώς εμφανίζεται η συστροφή ωοθήκης; Ποια τα συμπτώματα;

Η Συστροφή της Ωοθήκης εμφανίζεται κλινικά κατά κανόνα με οξύ κοιλιακό πόνο και γενική αδιαθεσία, η κλινική εικόνα μπορεί όμως συχνά να είναι ήπια, δυσκολεύοντας έτσι τη διάγνωση.

Ποια η αντιμετώπιση;

Η αντιμετώπισή της πρέπει να είναι άμεση και, ιδανικά, να γίνεται λαπαροσκοπικά. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, γίνεται ανάταξη (δηλαδή «λύση» της Συστροφής) του Εξαρτήματος και ο Χειρουργός κρίνει εάν το όργανο μπορεί να διατηρηθεί ή (σε περίπτωση που έχει ήδη γίνει νέκρωση) πρέπει να αφαιρεθεί.