Λαπαροσκοπική Αφαίρεση Ινομυωμάτων

Τι είναι τα ινομυώματα;

Τα Ινομυώματα είναι καλοήθεις όγκοι του μυϊκού τοιχώματος της μήτρας, ενώ αποτελούν μια εξαιρετικά συνηθισμένη πάθηση. Περίπου το 30% των γυναικών θα εμφανίσει ινομυώματα σε κάποιο στάδιο της ζωής της, με την πλειοψηφία των περιπτώσεων να μην δημιουργεί κάποιο αξιοσημείωτο σύμπτωμα. Έχουν σφαιρικό σχήμα, ενώ μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε σημείο της μήτρας. Το μέγεθός τους μπορεί να ποικίλει από λίγα χιλιοστά έως και αρκετά εκατοστά, με τους μεγαλύτερους όγκους συχνά να πιέζουν σημαντικά τα πλησιέστερα σε αυτούς ενδοκοιλιακά όργανα. Συχνά, το μέγεθός τους αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται το μέγεθός τους να παραμείνει στάσιμο για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Οι όγκοι οι οποίοι αναπτύσσονται στο εσωτερικό της τμήμα (γνωστοί και ως «υποβλεννογόνια»), είναι αυτοί οι οποίοι έχουν την μεγαλύτερη πιθανότητα να δημιουργήσουν δυσάρεστα συμπτώματα και επιπλέον γυναικολογικά προβλήματα, τόσο μεσοπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα. Οι όγκοι οι οποίοι εμφανίζονται περιμετρικά της μήτρας, εκτός του ενδομητρίου, δεν αποτελούν πηγή ανησυχίας στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Πρέπει ωστόσο να εξετάζονται και να επαναξιολογούνται τακτικά, προς αποκλεισμό πιθανών κακοηθειών.

Πού εντοπίζονται;

Η ανατομική θέση των Ινομυωμάτων ποικίλλει. Ανάλογα με το σημείο που βρίσκονται, διακρίνονται σε:

Υποβλεννογόνια (εντός της Κοιλότητας της Μήτρας)
Ενδοτοιχωματικά (εντός του μυϊκού τοιχώματος της Μήτρας)
Ενδοσυνδεσμικά (εντός του Πλατέως Συνδέσμου της Μήτρας)
Υποορογόνια με ή χωρίς μίσχο (επάνω στην κοιλιακή επιφάνεια της Μήτρας)

Τι δημιουργεί τα ινομυώματα μήτρας;

Έως και σήμερα, τα αίτια δημιουργίας των ινομυωμάτων παραμένουν άγνωστα. Μπορεί να εντοπιστούν σε όλες τις ηλικίες, ωστόσο η εμφάνισή τους είναι συχνότερη σε γυναίκες άνω των 30 ετών. Το μέγεθός τους αυξάνεται όταν η γυναίκα βρίσκεται στην αναπαραγωγική της ηλικία, ενώ συρρικνώνεται αυτόματα με την είσοδό της στην προεμμηνόπαυση και στην εμμηνόπαυση.

Σε ποιες περιπτώσεις προτείνεται αφαίρεση;

Σε περιπτώσεις που τα ινομυώματα προκαλούν υπογονιμότητα, μπορεί να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα διερεύνηση της σαλπιγγικής λειτουργίας, έλεγχος του όγκου και της μορφολογίας των ωοθηκών και πραγματοποίηση των απαραίτητων ενεργειών για την κινητοποίησή τους. Η πραγματοποίηση των απαραίτητων χειρισμών βοηθά στην ενίσχυση της αναπαραγωγικής δυνατότητας της γυναίκας, τόσο μέσω της φυσικής σύλληψης όσο και μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF). Η εξέταση για ινομυώματα αποτελεί απαραίτητο στάδιο πριν από την πραγματοποίηση ενός κύκλου εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Πότε κρίνεται απαραίτητη η αφαίρεση των ινομυωμάτων μήτρας;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αφαίρεση των ινομυωμάτων κρίνεται απαραίτητη, καθώς η μη αφαίρεσή τους ενδέχεται να προκαλέσει μια ευρεία σειρά προβλημάτων για τη γυναικολογική υγεία.

Μεταξύ των περιπτώσεων που απαιτούν αφαίρεση:

Όταν τα ινομυώματα οδηγούν σε αιμορραγίες κατά τη διάρκεια της περιόδου σε βαθμό τόσο σοβαρό που προκαλεί αναιμία στην πάσχουσα
Όταν κάποιο ινομύωμα αυξηθεί σε διάσταση σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα
Σε περίπτωση που υπάρχει υποψία κακοήθειας
Όταν υπάρχει πρόβλημα υπογονιμότητας ή ιστορικό αποβολών, ιδίως σε περίπτωση που έχουν αποκλειστεί άλλα πιθανά αίτια
Σε ινομυώματα μεγάλου μεγέθους τα οποία εμφανίζονται στο ενδομήτριο (στο εσωτερικό της μήτρας)
Σε περιπτώσεις που η πάσχουσα είναι αντιμέτωπη με συχνές αιμορραγίες εκτός της φυσιολογικής περιόδου της
Όταν υπάρχει χρόνιο άλγος χαμηλά στην πυελική χώρα, το οποίο οφείλεται στην ενδοκοιλιακή πίεση που δημιουργούν τα μεγάλα ινομυώματα

Τι συμπτώματα δημιουργούν τα ινομυώματα;

Η συμπτωματολογία των ινομυωμάτων ποικίλει, παρουσιάζοντας σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε κάθε περιστατικό. Ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση τους, τα ινομυώματα μήτρας μπορούν να προκαλέσουν διάφορες ενοχλήσεις, όπως αιμορραγίες, δυσμηνόρροια (πόνος περιόδου πιο ισχυρός από τον φυσιολογικό), χρόνιο πυελικό πόνο, υπογονιμότητα, αίσθηση βάρους ή «τραβήγματος» στην πυελική χώρα, καθώς και άλλα πιεστικά φαινόμενα στην ευρύτερη περιοχή. Δεν είναι σπάνιο ωστόσο, η πάσχουσα να μην εμφανίσει κανένα απολύτως σύμπτωμα, ακόμα και σε περιπτώσεις που τα ινομυώματα έχουν μεγαλώσει σημαντικά. Αρκετές ασθενείς θα παραμείνουν ασυμπτωματικές καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Τα ινομυώματα υποχωρούν με την έναρξη της εμμηνόπαυσης στη γυναίκα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ύπαρξη ινομυωμάτων και η μη αντιμετώπισή τους, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην πορεία και στην έκβαση μιας εγκυμοσύνης.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η διάγνωση πραγματοποιείται στα πλαίσια του γυναικολογικού ελέγχου. Στην περίπτωση διάγνωσης πολλών ινομυωμάτων κατά τη διάρκεια του υπερηχογραφήματος, η ασθενής μπορεί να παραπεμφθεί σε ακριβή χαρτογράφηση. Το στάδιο αυτό είναι απαραίτητο για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλάνου αντιμετώπισης και αφαίρεσης των ινομυωμάτων.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για αντιμετώπιση;

Πριν από μερικά χρόνια, η μόνη μέθοδος οριστικής αντιμετώπισης ήταν αυτή του ανοικτού χειρουργείου. Ο συνδυασμός της επιστημονικής γνώσης και της τεχνολογικής προόδου, προσφέρει σήμερα ένα ευρύτερο πεδίο θεραπείας στη σύγχρονη γυναίκα. Σήμερα, τα ινομυώματα μπορούν να αφαιρεθούν με απόλυτη ακρίβεια και ασφάλεια λαπαροσκοπικά.

Τα ινομυώματα της μήτρας μπορεί σε αρκετές περιπτώσεις να λάβουν μεγάλες διαστάσεις, χωρίς αυτό ωστόσο να αποτελεί εμπόδιο στη λαπαροσκοπική αφαίρεσή τους. Ως αποτέλεσμα, η ανοικτού τύπου (κοιλιακή) αφαίρεσή των ινομυωμάτων αποτελεί σήμερα σπάνια εξαίρεση, ενώ αφορά κυρίως περιστατικά γυναικών που έχουν πραγματοποιήσει παλαιότερες τραυματικές επεμβάσεις και δεν μπορούν να χειρουργηθούν λαπαροσκοπικά. Σε αρκετές περιπτώσεις, η αφαίρεση των ινομυωμάτων είναι απαραίτητη πριν η γυναίκα προχωρήσει σε εγκυμοσύνη, καθώς η ύπαρξή τους μπορεί να επηρεάσει τόσο τη δυνατότητα επιτυχούς σύλληψης όσο και την έκβασή της.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής μεθόδου;

Η λαπαροσκοπική χειρουργική εμφανίζει συντριπτικά πλεονεκτήματα έναντι του συμβατικού χειρουργείου, τόσο ως προς την εφαρμογή, όσο και ως προς τη μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς.

Μεταξύ των πλεονεκτημάτων:

Ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου
Μικρότερος χρόνος νοσηλείας (1-2 ημέρες από την ολοκλήρωση του χειρουργείου)
Ταχύτερη ανάρρωση
Ταχύτατη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες
Βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς ουλές
Ελάχιστος κίνδυνος επιπλοκών, τόσο κατά τη διάρκεια της επέμβασης όσο και μετεγχειρητικά
Σημαντικά μικρότερη αιμορραγία σε σύγκριση με την ανοικτή χειρουργική μέθοδο

Στην περίπτωση της λαπαροσκοπικής αφαίρεσης, το ινομύωμα (ή τα ινομυώματα σε περίπτωση που είναι περισσότερα από ένα) αφαιρείται και η μήτρα ανακατασκευάζεται πλήρως με ενδοσκοπική ραφή. Ακολουθεί κατάτμηση του αφαιρεθέντος ινομυώματος, ώστε ο ιστός να μπορέσει να απομακρυνθεί μέσω μιας μικρής τομής μήκους ενός μόλις εκατοστού. Το μέγεθος της τομής είναι αυτό το οποίο εγγυάται ταχύτερη επούλωση και λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές.

Η λαπαροσκοπική αφαίρεση δημιουργεί αισθητά μικρότερο τραύμα, χάρη στις μικρές τομές οι οποίες απαιτούνται για την πραγματοποίησή της. Οι τομές έχουν μήκος 0.5-1 εκατοστού, γεγονός το οποίο διασφαλίζει συντομότερο χρόνο αποκατάστασης, ελαχιστοποίηση των μετεγχειρητικών επιπλοκών αλλά και ταχύτερη επάνοδο της ασθενούς στις καθημερινές της δραστηριότητες. Τέλος, διασφαλίζεται το βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα, χωρίς τις ευμεγέθεις ουλές που δημιουργούσε η πλειοψηφία των ανοικτών επεμβάσεων στο παρελθόν.

Τι είναι ο σάκος ασφαλείας; Ποια τα πλεονεκτήματά του;

Τα τελευταία χρόνια λαμβάνει χώρα διεθνώς μια μεγάλη συζήτηση επάνω στο θέμα της κατάτμησης των ιστών (στη συγκεκριμένη περίπτωση του αφαιρεθέντος ινομυώματος). Κύρια αιτία αποτελεί το ενδεχόμενο διασποράς μικρών τεμαχιδίων του ινομυώματος στην κοιλιακή χώρα κατά τη διάρκεια της κατάτμησης, το οποίο μπορεί να σχηματίσει μια σειρά παθολογικών καταστάσεων.

Το 2021, ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων (FDA – Food and Drug Administration) εξέδωσε ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία επιτρέπει την κατάτμηση των ιστών μόνο σε περίπτωση που αυτή πραγματοποιείται μέσα σε στεγανό σύστημα ασφαλείας (σάκο ασφαλείας). Στα χειρουργεία μας, όπου χρειάζεται κατάτμηση ιστών (Λαπαροσκοπική Υπερτραχηλική Υφολική Υστερεκτομή, Λαπαροσκοπική Αφαίρεση Ινομυωμάτων), χρησιμοποιούμε ανεξαιρέτως το σύστημα ασφαλείας (σάκο ασφαλείας) BOWA MetraBag® της γερμανικής εταιρίας BOWA Medical®- BOWA-electronic GmbH & Co. KG®. Ο συγκεκριμένος σάκος ασφαλείας αποτελεί διεθνώς το πιο διαδεδομένο σύστημα για την κατάτμηση ιστών, το οποίο διασφαλίζει απόλυτη ασφάλεια σε κάθε περιστατικό, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.

Πώς πραγματοποιείται η επέμβαση αφαίρεσης ινομυωμάτων;

Η επέμβαση γίνεται με 3 βασικές εντομές στην περιοχή της κοιλιακής χώρας. Μια κεντρική τομή στον αφαλό για την εισαγωγή της κάμερας και δυο στην κάτω κοιλία για την είσοδο των λαπαροσκοπικών εργαλείων. Μέσω αυτών πραγματοποιούνται οι απαραίτητες χειρουργικές κινήσεις για την αφαίρεση των επιλεγμένων όγκων. Μετά από την αφαίρεση του ινομυώματος, ακολουθεί η συρραφή της μήτρας, δραστηριότητα η οποία απαιτεί πολλαπλές ραφές. Γι’ αυτόν τον λόγο, η επιλογή ενός έμπειρου χειρουργού με εκτενή εμπειρία στον χώρο έχει κομβική σημασία για την επιτυχία της επέμβασης. Η λαπαροσκοπική αφαίρεση ινομυωμάτων διασφαλίζει άψογο αισθητικό αποτέλεσμα, ενώ η γυναίκα μπορεί να λάβει εξιτήριο μέσα σε μόλις 1 με 2 ημέρες. Επιπλέον, διασφαλίζει μικρότερο μετεγχειρητικό πόνο και συντομότερη συνολική αποκατάσταση σε σύγκριση με τις συμβατικές μεθόδους.

Τι θα πρέπει να προσέξω μετά την επέμβαση;

Μετά από την ολοκλήρωση της επέμβασης, η ασθενής θα πρέπει να λάβει αντιβιοτική και αναλγητική αγωγή, για λίγες ημέρες. Ο ήπιος μετεγχειρητικός πόνος που συνοδεύει το μετεγχειρητικό στάδιο είναι πλήρως διαχειρίσιμος με τη χρήση παυσίπονων. Ο χρόνος που απαιτείται για πλήρη αποκατάσταση μετά την λαπαροσκοπική αφαίρεση ινομυωμάτων είναι μικρότερη του ενός μηνός.

Η ασθενής θα πρέπει να αποφύγει την άθληση, την άρση βάρους, καθώς και κάθε δραστηριότητα που προκαλεί έντονη σωματική καταπόνηση για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Ανάλογα με τη φύση και την έκταση κάθε περιστατικού, ο ιατρός θα δώσει επιπλέον οδηγίες αποκατάστασης.

Πόσο σημαντική είναι η επιλογή του κατάλληλου χειρουργού;

Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί το πολύτιμο αποτέλεσμα της ένωσης επιστημονικής γνώσης και τεχνολογικής προόδου. Η επιλογή ενός έμπειρου χειρουργού και μιας αξιόπιστης χειρουργικής ομάδας είναι αυτή που καθορίζει την επιτυχία ενός χειρουργείου. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί το ότι ο ασθενής θα έχει τη μέγιστη δυνατή προσοχή και παρακολούθηση καθ’ όλη τη διαδικασία της εγχειρητικής και της μετεγχειρητικής του πορείας.

Ποιο είναι το κόστος της επέμβασης αφαίρεσης ινομυωμάτων;

Το κόστος της επέμβασης περιλαμβάνει τα έξοδα νοσηλείας, το κόστος των χειρουργικών εργαλείων και εξαρτημάτων, καθώς και την αμοιβή του χειρουργού και της ομάδας τους. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η κάλυψη από ασφαλιστικά ταμεία, ανάλογα με τους όρους του κάθε ασφάλιστρου. Επικοινωνήστε μαζί μας ώστε να ενημερωθείτε αναλυτικά όσον αφορά το κόστος και τις τιμές κάθε επέμβασης.

Βιβλιογραφία

Anapolski M, Panayotopoulos D, Alkatout I, Soltesz S, Mettler L, Schiermeier S, Hatzmann W, Noé G: Power morcellation inside a secure endobag: a pilot study. Minim Invasive Ther Allied Technol. 2016 Aug;25(4):203-9.

Anapolski M, Panayotopoulos D, Alkatout I, Soltesz S, Schiermeier S, Noé G: Preclinical safety testing for morcellation and extraction for an endobag with sealable ports: in vitro pilot study. Surg Endosc. 2016 May 18.