Προεκλαμψία Κύησης – Εγκυμοσύνης
Τί είναι η Προεκλαμψία κύησης;
Προεκλαμψία ονομάζεται η κατάσταση, κατά την οποία η έγκυος εμφανίζει μετά την 20η εβδομάδα αυξημένη Αρτηριακή Πίεση (≥140/90mmHg) και Πρωτεϊνουρία ≥300mg/24h (δηλαδή αποβολή Πρωτεΐνης ≥300mg στα ούρα ενός 24ώρου).
Αντίθετα, Υπερτασική Νόσος της Κύησης ονομάζεται η αύξηση της Αρτηριακής Πίεσης (≥140/90mmHg) μετά την 20η εβδομάδα, χωρίς την παρουσία Πρωτεϊνουρίας.
Πού οφείλεται η Προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη;
Η αιτιολογία της Προεκλαμψίας είναι πολυπαραγοντική και μέχρι στιγμής όχι πλήρως κατανοητή. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι: Η πρωτογενής βλάβη εντοπίζεται στην παθολογική δημιουργία των νέων αγγείων που συνδέουν τα αγγεία της Μήτρας με τον Πλακούντα (παθολογική Τροφοβλαστική Διείσδυση). Στην περίπτωση αυτή, τα αγγεία είναι στενότερα από όσο χρειάζεται, με αποτέλεσμα το αίμα της μητέρας να βρίσκει μεγάλη αντίσταση στο δρόμο του προς το έμβρυο. Αυτό γίνεται αντιληπτό από τον οργανισμό της μητέρας, ο οποίος «ανεβάζει» την Αρτηριακή του Πίεση, προσπαθώντας έτσι «πάση θυσία» να προσφέρει στο έμβρυο το αίμα που χρειάζεται για την ανάπτυξή του.
Ποιές γυναίκες κινδυνεύουν να εμφανίσουν Προεκλαμψία κύησης;
Παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση Προεκλαμψίας είναι: η παχυσαρκία, η Υπέρταση, η παρουσία νεφρικής νόσου, τα αυτοάνοσα νοσήματα (Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, Σκληροδερμία, Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο), η Θρομβοφιλία, η εμφάνιση Προεκλαμψίας σε προηγούμενη εγκυμοσύνη, η πολύδυμη κύηση κ.ά..
Πώς μπορώ να ξέρω εάν θα εμφανίσω Προεκλαμψία;
Δυστυχώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση. Πάντως υπάρχουν εξετάσεις, οι οποίες μπορούν να μας δώσουν μια εικόνα για το ποιές γυναίκες έχουν αυξημένη πιθανότητα να εκδηλώσουν αυτήν την επιπλοκή.
Η Υπερηχογραφία Doppler των αγγείων της μήτρας (Μητριαίες Αρτηρίες) συνιστά μια προληπτική εξέταση για την έγκαιρη ανίχνευση διαταραχών της δημιουργίας του Πλακούντα (διαταραχών της Τροφοβλαστικής Διείσδυσης) και των συνεπειών της (Προεκλαμψία, Ενδομήτρια Καθυστέρηση της Ανάπτυξης – IUGR).
Κλικ για Doppler Υπερηχογραφία στην εγκυμοσύνη – link
Doppler Μητριαίων Αρτηριών (20η-24η εβδομάδα)
Η εξέταση γίνεται αμφοτερόπλευρα, όπου μετράμε τη ροή του αίματος και τις αντιστάσεις τόσο στη δεξιά, όσο και στην αριστερή Μητριαία Αρτηρία. Ιδιαίτερη σημασία έχει εδώ η παρουσία ή η απουσία της επονομαζόμενης «Εγκοπής – notch» στην καμπύλη Doppler, η οποία εκφράζει ιδιαίτερα αυξημένη αντίσταση στη ροή του αίματος. Η εμφάνιση της «Εγκοπής – notch» σημαίνει αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση επιπλοκών όπως Προεκλαμψία, Ενδομήτρια Καθυστέρηση της Ανάπτυξης – IUGR κ.ά..
Κλικ για Doppler Υπερηχογραφία στην εγκυμοσύνη – link
Υπάρχει κάποια προληπτική φαρμακευτική θεραπεία ενάντια στην εμφάνιση της Προεκλαμψίας;
Όχι κάποια συγκεκριμένη και 100% αποτελεσματική. Στις γυναίκες που εμφανίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης Προεκλαμψίας με βάση τα ευρήματα της Υπερηχογραφίας Doppler (20η-24η εβδομάδα), συστήνεται η ημερήσια λήψη 100mg Ασπιρίνης μέχρι την 34η-36η εβδομάδα. Η αγωγή αυτή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης Προεκλαμψίας κατά 19%. Σε γυναίκες οι οποίες έχουν εμφανίσει Προεκλαμψία σε προηγούμενη εγκυμοσύνη, συστήνεται η ημερήσια λήψη 100mg Ασπιρίνης από τη στιγμή της διάγνωσης της εγκυμοσύνης. Επίσης, γυναίκες που πάσχουν από Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο, πρέπει με τη διάγνωση της εγκυμοσύνης να λαμβάνουν καθημερινά 100mg Ασπιρίνης και επιπρόσθετα Ηπαρίνη.
Τί πρέπει να κάνω μετά τη διάγνωση της Προεκλαμψίας στην εγκυμοσύνη;
Η διάγνωση της Προεκλαμψίας σημαίνει και την έναρξη μιας εντατικότερης παρακολούθησης της εγκυμοσύνης. Η έγκυος πρέπει από τώρα να μετρά η ίδια την Αρτηριακή της Πίεση 3-4 φορές την ημέρα στο σπίτι, καθώς και να ελέγχει 2 φορές την εβδομάδα το σωματικό της βάρος και την ενδεχόμενη ύπαρξη Πρωτεϊνουρίας στα ούρα (stick ούρων).
Στο ιατρείο θα χρειαστεί να βλεπόμαστε συχνότερα, δηλαδή κάθε 2 εβδομάδες περίπου για Υπερηχογραφική Εξέταση και Υπερηχογραφία Doppler, ώστε να ελέγχουμε εντατικά την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου, αφού μια επιπλοκή της Προεκλαμψίας είναι και η Ενδομήτρια Καθυστέρηση της εμβρυικής Ανάπτυξης – IUGR. Η Υπερηχογραφία Doppler των αγγείων του εμβρύου (Ομφαλική Αρτηρία, Μέση Εγκεφαλική Αρτηρία και Φλεβώδης Πόρος) θα μας επιτρέψει να ξέρουμε εάν η τροφοδοσία του με αίμα και θρεπτικά συστατικά είναι επαρκής. Επίσης, στον αιματολογικό έλεγχο θα ελέγχουμε τακτικά και κάποιες άλλες ουσίες, οι οποίες μπορεί να μας προειδοποιήσουν για περαιτέρω επιπλοκές της Προεκλαμψίας (π.χ. το Σύνδρομο HELLP).
Κλικ για Doppler Υπερηχογραφία στην εγκυμοσύνη – link
Εάν έχω Προεκλαμψία σημαίνει ότι κινδυνεύω;
Οι πιο πολλές περιπτώσεις Προεκλαμψίας μπορούν με τη σωστή παρακολούθηση και αντιμετώπιση να εμφανίσουν ήπια πορεία. Επιπλοκές της Προεκλαμψίας είναι η Καθυστέρηση της Ενδομήτριας Ανάπτυξης του Εμβρύου – IUGR, το Σύνδρομο HELLP, η Πρόωρη Αποκόλληση του Πλακούντα, η Εκλαμψία. Σκοπός της προφυλακτικής φαρμακευτικής αγωγής, της έγκαιρης διάγνωσης, της εντατικής παρακολούθησης και της κατάλληλης θεραπείας είναι ο περιορισμός των συμπτωμάτων της Προεκλαμψίας, η συνέχιση της ομαλής πορείας της εγκυμοσύνης, η μείωση της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών και η αποφυγή του ενδεχομένου ενός Πρόωρου Τοκετού.
Ποια είναι η θεραπεία της Προεκλαμψίας;
Η έγκυος θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερο βάρος στην ψυχική της ηρεμία. Η σωματική κόπωση πρέπει να αποφεύγεται όσο είναι δυνατό. Η Υπέρταση αντιμετωπίζεται πολύ αποτελεσματικά με διάφορα φάρμακα και συνδυασμούς τους. Τα φάρμακα αυτά μπορούν να ληφθούν με ασφάλεια, χωρίς να υπάρχει κάποιος κίνδυνος για το έμβρυο. Σε ανθεκτικές περιπτώσεις βαριάς Προεκλαμψίας, μπορεί να χρειαστεί και εισαγωγή στην Κλινική για μερικές ημέρες, συνήθως για την αποτελεσματική ρύθμιση της Αρτηριακής Πίεσης. Η ουσιαστική θεραπεία της Προεκλαμψίας είναι ο τοκετός, αφού με το τέλος της εγκυμοσύνης παρατηρείται και η ύφεση των συμπτωμάτων της Προεκλαμψίας.
Μπορώ να γεννήσω φυσιολογικά;
Σε περιπτώσεις ελαφράς Προεκλαμψίας με ικανοποιητική ρύθμιση της Αρτηριακής Πίεσης και φυσιολογικά υπερηχογραφικά ευρήματα (Φυσιολογική Ανάπτυξη του Εμβρύου και φυσιολογικές τιμές Doppler), δεν υφίσταται αντένδειξη για φυσιολογικό τοκετό με ή χωρίς πρόκληση.
Αντίθετα, σε καταστάσεις με Ενδομήτρια Καθυστέρηση της Ανάπτυξης του Εμβρύου – IUGR ή/και παθολογικές τιμές Doppler, η ένδειξη για προγραμματισμένη Καισαρική Τομή είναι αναγκαία, αφού το έμβρυο δεν διαθέτει τα «αποθέματα ενέργειας» που θα του χρειαστούν κατά τον φυσιολογικό τοκετό.
Τί γίνεται μετά τον τοκετό – μετά την εγκυμοσύνη;
Όπως αναφέραμε, ο τοκετός αποτελεί τη ριζική θεραπεία της Προεκλαμψίας. Κατά κανόνα, οι τιμές της Αρτηριακής Πίεσης μειώνονται ήδη από τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό και η δόση των αντιυπερτασικών φαρμάκων μπορεί σταδιακά να ελαττωθεί. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να επαναπαυθούμε αμέσως, αφού υπάρχουν και περιπτώσεις, όπου επιπλοκές της Προεκλαμψίας (Εκλαμψία, Σύνδρομο HELLP) μπορούν να εμφανισθούν και μετά τον τοκετό. Γι’αυτό, τις πρώτες μέρες θα συνεχίσουμε τον εντατικό έλεγχο της Αρτηριακής Πίεσης και τις αιματολογικές εξετάσεις.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να παρακολουθήσουμε την Αρτηριακή Πίεση για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι, 8-12 εβδομάδες μετά τον τοκετό, θα πρέπει να γίνει και μια επίσκεψη στον Παθολόγο, ώστε να ελεγχθούν τα επίπεδα της Αρτηριακής Πίεσης στην πορεία.